अहो छे हो !
तिला आणखी तिच्या मुलाला मरुन अजून पुरते दोन महिनेसुद्धां झाले नाहींत !
प्लेगचेच दिवस होते ते !
कांही फार दिवसांची गोष्ट नाहीं मी सांगत तुम्हांला - हं !
तिला विचारीला स्मशनांत एकटीला चैन पडलें नसेल, म्हणून माझ्या दामूलाही घेऊन गेली असेल झालें !
असो, जशी ईश्वराची इच्छा !
- यमू म्हणजे माझी प्रत्यक्ष सख्खी चुलत बहीण !
ती प्लेगानें आजारी पडून, तिला वायु झाला आहे, हीं अक्षरें दामूच्या पत्रांत दिसायचा अवकाश, तों मला जें कांहीं रडूं कोसळलें, तें कांहीं पुसूंच नका !
किती वेळां तरी मनांत आलें कीं, तिच्याकडे जावें म्हणून !
पण अगदी नाइलाज होता !
- एक तर ते प्लेगचेच दिवस; व दुसरें असें कीं, घरामध्यें इकडे माझ्या नातवाचा दिवाळसण !
आणि त्यांतून, पुण्यापासून मुंबईपर्यतच्या प्रवासाची दगदग !
या वृद्धावस्थेंत, दम्यानें अगदीं गांजलेल्या या जिवाला, कशी बरें सहन झाली असती !
नाहीं, तुम्हीच सांगा !
- अनंतराव, काय सांगूं तुम्हांला !
ते दोन दिवस माझा जीव कसा अगदीं काळजीच्या भोंवर्‍यांत सांपडला होता !
- अहो पुढें काय ?
प्रारब्ध माझें !
दामूच्या पत्रानंतर अगदीं चौथ्या दिवशी सकाळींच, त्याच्या एक स्नेह्याचें पत्र आलें कीं, माझी यमू व तिचा तो दामू, दोघेंही बिचारी प्लेगाच्या वणव्यांत सांपडून तडफडून मेली म्हणून !
दुःखाचा अगदीं पर्वत कोसळला होता माझ्यावर !
- पण तसाच धडपडत कसा तरी एकदांचा चार - पांच तास मुंबईस जाऊन, दामूच्या मित्रानें - मोठा सच्चा माणूस !
जें कांहीं त्यांचें किडूकमिडूक ठेवलें होतें, तें सगळें कांहीं मी येथें घेऊन आलों !
- आतां त्यांच्या घरादारांची व शेतांची कांहीं तरी व्यवस्था मला नको का करायला ?
माझ्या यमूला आतां मीच काय तो एकटा वारस - हर हर !
या प्लेगाच्या वादळानें त्यांचा वंशवृक्षच किं हो कोसळून पडला !
कठीण !
- काळ मोठा कठीण येत चालला आहे !
असो !
पण का हो अनंतराव, माझ्या यमूची घरेंदारें व शेतें आतां माझ्या कबजांत यायला मार्गात कांहीं अडचणी तर नाही ना येणार ? ....
तिला आणखी तिच्या मुलाला मरुन अजून पुरते दोन महिनेसुद्धां झाले नाहींत !
प्लेगचेच दिवस होते ते !
कांही फार दिवसांची गोष्ट नाहीं मी सांगत तुम्हांला - हं !
तिला विचारीला स्मशनांत एकटीला चैन पडलें नसेल, म्हणून माझ्या दामूलाही घेऊन गेली असेल झालें !
असो, जशी ईश्वराची इच्छा !
- यमू म्हणजे माझी प्रत्यक्ष सख्खी चुलत बहीण !
ती प्लेगानें आजारी पडून, तिला वायु झाला आहे, हीं अक्षरें दामूच्या पत्रांत दिसायचा अवकाश, तों मला जें कांहीं रडूं कोसळलें, तें कांहीं पुसूंच नका !
किती वेळां तरी मनांत आलें कीं, तिच्याकडे जावें म्हणून !
पण अगदी नाइलाज होता !
- एक तर ते प्लेगचेच दिवस; व दुसरें असें कीं, घरामध्यें इकडे माझ्या नातवाचा दिवाळसण !
आणि त्यांतून, पुण्यापासून मुंबईपर्यतच्या प्रवासाची दगदग !
या वृद्धावस्थेंत, दम्यानें अगदीं गांजलेल्या या जिवाला, कशी बरें सहन झाली असती !
नाहीं, तुम्हीच सांगा !
- अनंतराव, काय सांगूं तुम्हांला !
ते दोन दिवस माझा जीव कसा अगदीं काळजीच्या भोंवर्‍यांत सांपडला होता !
- अहो पुढें काय ?
प्रारब्ध माझें !
दामूच्या पत्रानंतर अगदीं चौथ्या दिवशी सकाळींच, त्याच्या एक स्नेह्याचें पत्र आलें कीं, माझी यमू व तिचा तो दामू, दोघेंही बिचारी प्लेगाच्या वणव्यांत सांपडून तडफडून मेली म्हणून !
दुःखाचा अगदीं पर्वत कोसळला होता माझ्यावर !
- पण तसाच धडपडत कसा तरी एकदांचा चार - पांच तास मुंबईस जाऊन, दामूच्या मित्रानें - मोठा सच्चा माणूस !
जें कांहीं त्यांचें किडूकमिडूक ठेवलें होतें, तें सगळें कांहीं मी येथें घेऊन आलों !
- आतां त्यांच्या घरादारांची व शेतांची कांहीं तरी व्यवस्था मला नको का करायला ?
माझ्या यमूला आतां मीच काय तो एकटा वारस - हर हर !
या प्लेगाच्या वादळानें त्यांचा वंशवृक्षच किं हो कोसळून पडला !
कठीण !
- काळ मोठा कठीण येत चालला आहे !
असो !
पण का हो अनंतराव, माझ्या यमूची घरेंदारें व शेतें आतां माझ्या कबजांत यायला मार्गात कांहीं अडचणी तर नाही ना येणार ? ....
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा